Η σπουδαιότητα των αντιοξειδωτικών στη διατροφή μας...

Η διατροφολόγος-διαιτολόγος κα. Ντράνου μας εξηγεί τη σπουδαιότητα των αντιοξειδωτικών στη διατροφή μας.

Οι διεργασίες που συμβαίνουν συνεχώς στο σώμα μας -η κυκλοφορία του αίματος, η αναπνοή, ο μεταβολισμός των τροφίμων κλπ.- απαιτούν τη χρήση οξυγόνου. Η διαδικασία αυτή έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δραστικών μορίων οξυγόνου, τις λεγόμενες ελεύθερες ρίζες, οι οποίες έχουν επιβλαβή αποτελέσματα για το σώμα, καθώς δρουν καταστρεπτικά στις πρωτεΐνες, τις μεμβράνες, τα γονίδια κ.λ.π.

Εκτός από τις παραπάνω διεργασίες, οι ελεύθερες ρίζες παράγονται και εξ’ αιτίας διάφορων εξωτερικών παραγόντων, όπως η μόλυνση, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, η κακή διατροφή, το τσιγάρο, το στρες και το άγχος. Επίσης, άτομα παχύσαρκα και με μεγάλο δείκτη μάζας σώματος έχει βρεθεί ότι έχουν υψηλά επίπεδα ελεύθερων ριζών που αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Στο σώμα μας υπάρχουν, ωστόσο, μηχανισμοί που βοηθούν στην εξουδετέρωση των ριζών και αυτοί λέγονται αντιοξειδωτικοί μηχανισμοί. Το οξειδωτικό στρες είναι το φαινόμενο κατά το οποίο οι οξειδωτικοί μηχανισμοί υπερτερούν των αντιοξειδωτικών, οπότε τα επίπεδα των ελεύθερων ριζών ξεπερνούν τα φυσιολογικά όρια.

Ασθένειες που σχετίζονται με αυξημένη συγκέντρωση ελεύθερων ριζών:

Ρευματοπάθειες, αυτοάνοσα νοσήματα, τοξικώσεις από μέταλλα, πρόωρη γήρανση, νόσος Parkinson, νόσος Alzheimer, σκλήρυνση κατά πλάκας, παγκρεατίτιδα, παχυσαρκία, αρτηριοσκλήρυνση, χρόνια πολυαρθρίτιδα, ελκώδης κολίτιδα, φλεγμονές- δερματικές παθήσεις, ισχαιμία, καταρράκτης, καρκίνος.

Τι είναι τα αντιοξειδωτικά και από που τα προσλαμβάνουμε

Αντιοξειδωτικές, ονομάζονται οι ουσίες που δεσμεύουν και εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες, μετατρέποντάς τις σε μη τοξικές.

Αντιοξειδωτικές είναι οι:

Βιταμίνη Α, βιταμίνη C, Β-καροτένιο, βιταμίνη Ε, σελήνιο, φλαβονοειδή, ψευδάργυρος, ανθοκυανίνες, ελλαγικό οξύ, λυκοπένιο, φαινόλες, συνένζυμο Q10.

Πηγές αντιοξειδωτικών:

Βιταμίνη Α: αυγό, βούτυρο, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, συκώτι, ιχθυέλαια, εσπεριδοειδή, φραγκοστάφυλα.

Βιταμίνη C: φράουλες ακτινίδια, κεράσια, μούρα, πεπόνι, ντομάτα, λάχανο, πράσινη πιπεριά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, σταυρανθή (μπρόκολο, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών).

Β-καροτένιο: εσπεριδοειδή, πράσινα, κίτρινα και πορτοκαλί λαχανικά, ντομάτες και σε μικρότερες ποσότητες στα βερίκοκα, γλυκοπατάτες, καρπούζι, κολοκύθα.

Βιταμίνη Ε: φυτικά έλαια και κυρίως ελαιόλαδο, ανεπεξέργαστα δημητριακά, σόγια, αμύγδαλα, καρύδια, φουντούκια, σκούρα πράσινα λαχανικά, φύτρα σταριού, αυγά.

Σελήνιο: κρέας, συκώτι, θαλασσινά, αβοκάντο, ελιές, ξηροί καρποί, δημητριακά, σπόροι, φρούτα και λαχανικά που φυτρώνουν στο έδαφος.

Φλαβονοειδή: αρακάς, βατόμουρα, εσπεριδοειδή, κόκκινο κρασί, κουμ κουάτ, κρεμμύδια, μέλι, μήλα, μπρόκολο, μαύρη σοκολάτα, σόγια, σταφύλια, πράσινο και μαύρο τσάι, πράσινα φασολάκια.

Ψευδάργυρος: δημητριακά, συκώτι, όσπρια, θαλασσινά , σπόροι σιταριού, μαγιά μπύρας, αυγά.

Ανθοκυανίνες: μπρόκολο, μύρτιλλα, σπαράγγια, σταφύλια, φράουλες, γογγύλια, κάρδαμο, κεράσια, κουνουπίδι, κραμβολάχανο, λάχανο κατσαρό, μούρα.

Λυκοπένιο: ντομάτα και λιγότερο στο γκρέϊπφρουτ, καρπούζι και πιπεριές

Φαινόλες: ελαιόλαδο, ελιές, εσπεριδοειδή, κακάο, κρασί, λιναρόσπορος, μπρόκολο, σκόρδο, μαύρη σοκολάτα, πράσινο τσάι.

Συνένζυμο Q10: σαρδέλα, σκουμπρί, σόγια.

Ελαγικό οξύ: κεράσια, ρόδι.

Όσον αφορά στη συμπληρωματική χορήγηση αντιοξειδωτικών δεν έχουμε ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Δεν έχει βρεθεί θετική επίδραση από τα συμπληρώματα διατροφής στους αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς, ενώ μπορεί να έχουμε ακόμα και αρνητικά αποτελέσματα. Έτσι, δεν θα έπρεπε να συστήνεται η χορήγησή τους, εφόσον δεν φαίνεται να υπάρχουν ωφέλιμες δράσεις. Η αντιοξειδωτική κάλυψη θα πρέπει να γίνεται μέσω της διατροφής.

Πηγή: http://blog.vrisko.gr/omorfia-athlitismos/antioxidotika-sti-diatrofi-sas